१७ बैशाख २०७९, शनिबार
बिगतमा टाउको तथा हड्डीका सामान्य बिरामी हुँदा प्रदेश छोडेर बाहिरिनुपर्ने अवस्थाबाट मुक्त भएका छन् कर्णालीवासीहरु । टाउको (हेड इन्जुरी) र हड्डी (स्पाइनल इन्जुरी) भएका सबै बिरामीहरु यस अघि नेपालगञ्ज वा काठमाडौं जानुपर्ने बाध्यता थियो ।
यतिबेला त्यो बाध्यता भने हटेको छ । एक वर्ष यता यी दुवै रोगको उपचार कर्णालीमा हुन थालेको छ । कर्णाली प्रदेश अस्पताल सुर्खेतमा दुवै खाले समस्याका सामान्य तथा जटिल खालका उपचार हुन थालेपछि यहाँका नागरिकहरुको स्वास्थ्य, समय र पैसाको बचत भएको छ । बीर अस्पताल ट्रमा सेन्टरमा कार्यरत डा.निलमकुमार खड्का प्रमुख कन्सल्ट्यान्टका रुपमा कर्णाली आएपछि विसं.२०७८ बैशाख १५ गतेदेखि न्यूरो सर्जरी शुरु भयो ।
न्यूरो सर्जरी सेवाको एक वर्ष पुगेपछि बिहीबार प्रदेश अस्पतालले पहिलो वार्षिकोत्सव मनाएको छ । उक्त कार्यक्रममा डा.निर्मल रसाईलीले कर्णालीमा महिला तथा पुरुषहरु गरी ५४४ जनाले बहिरंग सेवा लिएको तथ्याङ्क प्रस्तुत गर्नुभयो । जसमा महिला २९२ र पुरुष २५२ जना रहेको डा.निर्मल रसाईले जानकारी दिनुभयो । वार्ड केसमा महिला १६१ र पुरुष ७४ गरी २३५ जनाले सेवा लिएको डा.रसाईलीले बताउनुभयो । उहाँका अनुसार यसमा सबैभन्दा बढी (३६.५%) २१ देखि ४० वर्ष उमेर समुह लाभान्वित भएका छन् ।
डा.रसाईलीले हल्का खालको हेड इन्जुरी ६९, मध्यम आठ, स्कुल बेस फ्र्याक्चर आठ, लेफ्ट एक्युट सब्डुरल हेमेरेज पाँच र क्रोनिकल सब्डुरल हेमेरेज छ, फिजिकल एसाल्ट, सात र सब अर्याक्न्वाइड हेमेरज पाँच जनाको न्यूरो सर्जरी वार्डमा डाइगोनोसि गरिएको जनानुभयो ।
बरिष्ठ नर्सिङ अधिकृत प्रभा रावलले उमेर समुहका आधारमा एक वर्ष मुनिका छ जना, १५ वर्ष मुनिका १५, ३० वर्षसम्मका १२, ४५ वर्षसम्मका १६, ६० वर्षसम्मका १७, ७५ वर्षसम्मका १० र त्यस भन्दा माथि तीन जनाले टाउको तथा हड्डीको उपचार लिएको बताउनुभयो ।
अधिकृत रावलका अनुसार २१ जनाको हेड इन्जुरी, १३ जनाको सिभिए, चार जनाको फल इन्जुरी र अन्य ११ इन्जुरीको डाइगोनोसिस गरिएको छ । ठूला खालका समस्यामा पनि कर्णालीमा समाधान हुन थालेपछि अहिले कर्णाली प्रदेश अस्पताल बिरामीहरुका विश्वास र आकर्षणको केन्द्र बन्दै गएको उहाँको भनाई थियो ।
न्यूरो सर्जन डा.निलम खड्काले सबै क्षेत्रको सहयोगबाट न्यूरो सर्जरी विभागले यो सफलता हात पारेको बताउनुभयो । उहाँले ध्यान, ज्ञान र विज्ञानको संयोजनबाट मानिसलाई स्वस्थ जीवन जीउन सहयोग पुग्ने जनाउनुभयो । अब कोल्ड न्यूरो सर्जरी, ट्यूमर्स र एन्युरिजमको क्षेत्र सुधार गर्नुपर्नेमा जोड दिँदै उहाँले मेडिकल अधिृकत, रेसिडेन्ट र कन्सल्ट्यान्टको जनशक्ति बढाउन मन्त्रालयसहित अस्पताल प्रशासनलाई अनुरोध गर्नुभयो ।
“हेड र स्पाइनल इन्जुरीको उपचार सेवा शुरु भएपछि कर्णाली प्रदेश अस्पतालबाट यससँग सम्बन्धित जटिल रोगका बिरामीले चैत्र १ गतेबाट रु.एक लाख प्राप्त गर्ने भएका छन्,” उहाँले भन्नुभयो, “यो उपलब्धि अस्पताल परिवारको सहयोगबाट भएको हो ।” डा.खड्काले दैलेखमा हेड र स्पाइनल इन्जुरीको सचेतना जगाउने तथा जुम्लामा मोबाइल क्याम्प गरिएको बताउनुभयो ।
कर्णाली प्रदेश सरकार सामाजिक विकास मन्त्रलायका सचिव कृष्णप्रसाद काप्रीले न्यूरो सर्जन डा.खड्काले अध्यात्म, योग ध्यानसँग जोडिएको उपचार सेवा थालनी गरेर कर्णालीको स्वास्थ्यमा ठूलो योगदान दिएको भन्दै उच्च प्रशंसा गर्नुभयो । उहाँले एक वर्षमा प्रदेश अस्पतालको उपचार सेवामा गुणस्तर वृद्धि हुँदै गएको जनाउनुभयो ।
“कर्णाली प्रदेश सरकारको एकमात्र अस्पताल प्रदेश अस्पताललाई उपकरण र जनशक्ति सम्पन्न बनाउनु प्रदेश सरकारको जिम्मेवारी हो,” सचिव काप्रीले भन्नुभयो, “प्रदेश सरकारले अब यहाँ एम.आर.ई सेवा थप्न प्रयास गरिरहेका छ ।”
कर्णाली प्रदेश अस्पताल सुर्खेतका निर्देशक प्राडा.डम्बर खड्काले डा.निलम खड्काको योगदान कर्णालीका लागि कोसेढुंगा सावित भएको टिप्पणी गर्नुभयो । उहाँले न्यूरो सर्जन डा.खड्कालाई जागीर अवधिर कर्णालीमै बसेर नागरिक स्वास्थ्य सेवामा सहयोग गर्न अनुरोध पनि गर्नुभयो ।
कर्णालीमा थप दक्ष जनशक्ति ल्याउन पहल गर्ने जनाउँदै निर्देशक प्राडा.खड्काले भन्नुभयो, “हामीले मिर्गौला प्रत्यारोपण सेवाका लागि सम्झौता गरिसकेका छौं । अब नेफ्रोलोजी सेवाको लागि पहल थाल्छौ र कर्णालीवासीलाई उच्च कोटीको उपचार सेवा प्रदान गर्छौ ।”