२१ साउन २०८०, आइतबार
नेपाल बीमा प्राधिकरणको तथ्याङ्कलाई हेर्दा जीवनबीमाको पहुँचमा कर्णाली निकै कमजोर देखिएको छ । प्रदेशगत तथ्याङ्कलाई केलाउँदा बाग्मती प्रदेशको कुल जनसंख्यामा ४४.९ प्रतिशत नागरिकहरु बीमा कार्यक्रमको पहुँचमा छन् ।
कर्णालीमा चार प्रतिशत नागरिक मात्र बीमा कार्यक्रमको पहुँचमा भएको तथ्याङमा छ । नेपाल बीमा प्राधिकरण कर्णाली प्रदेश कार्यालय सुर्खेतले दिएको तथ्याङ्क अनुसार कर्णालीको कूल जनसंख्याको ४ प्रतिशत नागरिक जीवन बीमाको पहुँचमा छन् । बीमा प्रिमियम (शुल्क) संकलनको अवस्थाका आधारमा कर्णालीमा जीवन बीमा गर्ने नागरिकको संख्या न्यून रहेको प्राधिरकण प्रदेश कार्यालयका प्रमुख पदमप्रसाद सोडारीले जानकाकरी दिनुभयो ।
उहाँले भन्नुभयो, “देशका सात प्रदेशको तुलनामा जीवन बीमाको पहुँच आजका दिनसम्म पनि कर्णाली पछि छ । यसो हुनुको कारण यहाँको भौगोलिक विकटता, वित्तिय साक्षरता र जीवन बीमा कम्पनीले ग्रामीण भेकसम्म सेवा विस्तार नगर्नु हो ।” बीमा मानव जीवनको संकटको नजिकको सारथी हो भन्ने बुझाउन नसकेसम्म नागरिकहरुले बीमा नगर्ने प्रमुख सोडारीले बताउनुभयो ।
उहाँका अनुसार कर्णालीमा सक्रिय जीवन बीमालेखको संख्या दुई लाख १७ हजार छ सय ५० रहेको छ । प्राधिकरणले कर्णालीबासीमा बीमाको पहुँच अभिबृद्धि गर्न जीवन तथा निर्जीवन बीमकसँग नियमित छलफल, बीमा अभिकर्ता, सर्भेयर तथा क्षति मूल्याङ्कर्तासँग अन्तरक्रिया, स्थानीय तह, प्रहरी र जिल्ला समन्वय समितिसँग अन्तरक्रिया तथा छलफल अगाडि बढाएको छ ।
कर्णालीका दश जिल्लामा जीवन बीमकको शाखा र उपशाखासहित एक सय दश र पौष मसान्तसम्मको कर्णालीमा निर्जीवन बीमकको संख्या शाखा र उपशाखासहित ४५ कार्यालय स्थापना गरिएको उहाँले बताउनुभयो । प्रमुख सोडारीका अनुसार निर्जीवन बीमा गर्नेहरुको संख्या पनि कर्णालीमा न्यून छ ।
बीमा शुल्क संकलनलाई आधारमा मान्दा यहाँका १.४ प्रतिशत नागरिक मात्र निर्जीवन बीमाको पहुँचमा छन्,” उहाँले भन्नुभयो, “ सामुन्द्रिक, मोटर, सम्पति, कृषि बाली, लद्यु तथा विविधसहित कर्णालीमा ५६ हजार आठ सय ९२ निर्जीवन बीमालेख रहेको छ ।” प्रदेशमा बीमा नीति तथा कानूनको अभाव, जनचेतनाको कमी, भौगोलिक कठिनाई, वित्तिय साक्षरता नहुनु, बेरोजगारी तथा न्यून आयस्तर कर्णालीको बीमा क्षेत्रको ठूलो चुनौति रहेको प्रमुख सोडारीले जनाउनुभयो ।
कर्णालीमा वित्तिय क्षेत्रमा काम गर्ने संघ÷संस्थाहरुको न्यून उपस्थितिले पनि बीमा कार्यक्रममा नागरिकहरुको पहुँच वृद्धि हुन नसकेको बताउनुभएका उहाँले पछिल्लो समयमा प्राधिकरणले यहाँका बीमितको हितमा हुने गरी बीम कम्पनीहरुलाई परिचालन गरिने जनाउनुभयो ।
