१५ भदौ २०८२, आईतबार
रोग किराले मकै नष्ट गरेको खबर किसानले गरेपछि कर्णाली प्रदेशका भूमि व्यवस्था, कृषि तथा सहकारीमन्त्री बिनोदकुमार शाह मकैको खेतबारीमा पुगेर फर्कनुभएको छ ।
किसानले मकैमा रोग लागेको भन्दै मन्त्रीलाई फोन गरेका थिए । दैलेखेको गुराँस गाउँपालिका ४ साल्तडाका किसानले मकैमा रोग लागेको भन्दै शनिबार फोन गरेका थिए । किसानले फोन गरेको २४ घण्टाभित्रै मन्त्री शाह आज विज्ञसहितको टोली लिएर किसानको खेतबारीमा रोगको पहिचानका लागि अनुगमन गर्न पुग्नुभएको हो ।
अनुगमनपछि मन्त्री शाहले दैलेखको साल्तडा कृषि उत्पादनको लागि सम्भाव्य क्षेत्र भएको बताउँदै भन्नुभयो, “किसानको समस्या मन्त्रालयलाई जानकारी हुने बित्तिकै बारीमा प्राविधिकहरुको साथमा सरकार उपस्थित भएर समस्या समाधानका निम्ति अनुगमन गरेका छौं । सबै सरकारले गरिदिओस भन्ने मनोविज्ञान नराखी सबैले आफ्नो कर्तव्य अनुरुपका कामहरु किसानले पनि गर्नुपर्छ । सरकारले गर्ने सक्ने सहयोग गर्छ नै ।”
प्रदेश सरकारले कर्णालीलाई अर्गानिक प्रदेशको रुपमा विकास गर्न लागिरहेकोले रासायनिक मलको प्रयोगको कारण माटोको उर्वरा शक्ति ह्रास हुनुको साथै अम्लियपना वृद्धि भएर माटोले उत्पादन दिन नसक्ने अवस्थामा भएको उहाँले उल्लेख गर्नुभयो ।
मन्त्री शाहसँगै फिल्ड अनुगमनमा पुग्नुभएका एकीकृत कृषि प्रयोगशाला सुर्खेतका बाली विकास अधिकृत यामबहादुर रानाले मकैमा जटिल प्रकारको रोग देखिएको बताउनुभयो । उहाँले मकैमा थेग्ले, घोगामा कुइने र काण्डमा कुईने रोग देखिनुका साथै खाद्य तत्वको पनि कमी भएको जनाउनुभयो ।
रानाले रोगको उपचार गर्नका लागि आवश्यक प्रयत्न गरिनुका साथै कृषकले खेती गर्दा अबका दिनमा बाली चक्र प्रणाली अपनाउँदै रोग सहन सक्ने क्षमता भएका जातका बाली लगाएर खेतबारी सरसफाई गर्ने र प्रयाप्त सिचाई व्यवस्था गरी खेती प्रणाली परिवर्तन गर्ने गरेमा रोगबाट बच्न सकिने सुझाव दिनुभयो ।
किसान तेजबहादुर शाहीले आठ हेक्टर भन्दा बढी क्षेत्रफल रहेको साल्तडामा ५ हेक्टरमा मकै, आँप र केराको खेती गरिएको बताउँदै पाँच हेक्टर जग्गामा लगाइएको मकैमा रोग लागेर सखाप पारेको जानकारी दिनुभयो । साल्तडामा मकैको बीउ उत्पादनका लागि पाँच हेक्टरभन्दा बढी क्षेत्रफलमा लगाइएको मकैमा रोग देखिएपछि किसान चिन्तित बनेका छन् ।
वार्षिक आठ टन भन्दा बढी मकैको बीउ उत्पादन हुने क्षेत्रमा गत र यस वर्ष रोग किरा लागेर ५० प्रतिशत बढी बाली नष्ट भएको किसान शाहीले जनाउनुभयो । अनुगमनमा पुग्नुभएका मन्त्रीलाई किसानहरुले मागपत्र दिएका थिए । मागपत्र ग्रहण गर्दै मन्त्री शाहले प्रदेश सरकारले साल्तडा सिंचाइका लागि चालू आर्थिक वर्षमा बजेट विनियोजन गरेको र मागपत्रमा भएका विषयहरुलाई आवश्यकताका आधारमा सरकारले सम्बोधन गर्ने प्रतिबद्धता जनाउनुभयो ।
