२० पुस २०७८, मंगलबार
आसन्न माघ १२ गते हुने राष्ट्रियसभा सदस्य निर्वाचनका लागि कर्णाली प्रदेशमा छ जना उम्मेदवारले मनोनयन दर्ता गरेका छन् ।
राष्ट्रियसभा सदस्य रुकुमपश्चिमका ठगेन्द्रप्रकाश पुरी (समाजवादी), हुम्लाका कविता बोगटी (एमाले) र कालिकोटका जीवन बुढा (माओवादी)को पदावधि फागुन १८ गते सकिएर रिक्त हुने तीन पदका लागि यहाँका चार दलका छ उम्मदेवारले आफ्नो मनोनयन दर्ता गरेका हुन् ।
कर्णाली प्रदेशका राजधानी वीरेन्द्रनगरस्थित प्रदेश निर्वाचन कार्यालय आज चार राजनीतिक दलका तर्फबाट छ जना उम्मेदवारको मनोनयन दर्ता भएको हो । सत्ता गठबन्धन दलहरु नेपाली कांगे्रस, नेकपा (माओवादी केन्द्र) र नेकपा (एकीकृत समाजवादी)का उम्मेदवारहरु एकैसाथ पुगेका थिए । सत्ता गठबन्धन दलहरुले रिक्त तीन सदस्यका लागि तालमेल गरेर उम्मेदवारी दर्ता गराएका छन् ।
प्रदेश निर्वाचन अधिकारी दुर्गाप्रसाद चालिसेका अनुसार नेपाली काङ्गे्रसबाट महिला कलस्टरमा दुर्गा गुरुङ (सुर्खेत), माओवादी केन्द्रबाट अपाङ्गता÷अल्पसंख्यक कलस्टरमा नरबहादुर विष्ट (सुर्खेत) र एकीकृत समाजवादीबाट खसआर्य कलस्टरमा उदय बोहरा (सल्यान) ले उम्मेदवारी दर्ता गर्नुभएको छ ।
त्यस्तै, प्रतिपक्षी दल नेकपा (एमाले)बाट खसआर्य कलस्टरमा चुडामणि शर्मा (सुर्खेत), महिलामा गंगा महत (जुम्ला) र अपांगता÷अल्पसंख्यक कलस्टरमा पदम माझी (दैलेख)ले मनोनयन दर्ता गर्नुभएको छ । काँग्रेसबाट महिला कलस्टरमा मनोनयन दर्ता गर्नुभएकी राष्ट्रियसभा सदस्यका उम्मेदवार वीरेन्द्रनगर १ निवासी गुरुङ तत्कालिन् सशस्त्र द्वन्द्वका क्रममा मारिएका कांगे्रस कार्यकर्ता यज्ञबहादुर गुरुङकी धर्मपत्नी हुनुहुन्छ ।
माओवादी केन्द्रबाट अपांगता कलस्टरबाट उम्मेदवारी दिनुभएका विष्ट पहिलो संविधानसभाको सदस्य र हाल उक्त पार्टीको केन्द्रीय सदस्य हुनुहुन्छ । खस आर्यतर्फ उम्मेदवारी दिनुभएका बोहरा सल्यानका पूर्व जिल्ला विकास समिति सभापति र एकीकृत समाजवादी पार्टीका केन्द्रीय सदस्य हुनुहुन्छ । त्यस्तै, एमालेबाट उम्मेदवारी दिएका शर्मा र माझी पार्टीको प्रदेश कमिटी सदस्य हुनुहुन्छ भने महत पार्टीको केन्द्रीय सल्लाहकार परिषद् सदस्य हुनुहुन्छ ।
महत जुम्लाका एमालेका तत्कालीन् नेता तथा पूर्व शान्ति राज्यमन्त्री स्वर्गीय डिल्लीबहादुर महतकी धर्मपत्नी हुनुहुन्छ । आज दर्ता भएका मनोनयन उपर छानबिन, दावी विरोध लगायतका प्रक्रिया पुरा गरेर पुस २५ गते उम्मेदवारको अन्तिम नामावली प्रकाशन गरिने कर्णाली प्रदेश निर्वाचन कार्यालयले जनाएको छ ।
कर्णालीमा कुन दलको मतभार कति ?
राष्ट्रियसभा सदस्य निर्वाचनसम्बन्धी कानूनमा प्रदेशसभा सदस्य र स्थानीय तहका प्रमुख÷उपप्रमुख र अध्यक्ष÷उपाध्यक्षलाई मात्र मताधिकार छ । कर्णालीमा हाल स्थानीय तहका प्रमुख÷उपप्रमुख र अध्यक्ष÷उपाध्यक्ष १५६ र प्रदेशसभा सदस्य ३५ गरी १९१ जना मतदाता छन् । प्रदेशसभाका एक सदस्य बराबर ४८ र स्थानीय तहकाप्रमुख÷उपप्रमुख र अध्यक्ष÷उपाध्यक्षको एक बराबर १८ मतभार कायम छ ।
यसले हिसाबले राष्ट्रियसभा सदस्यको मतदानका लागि प्रदेशसभा सदस्यहरुको कुल मतभार एक हजार ६८० रहेको छ । त्यस्तै, थानीय तहका प्रमुख÷उपप्रमुख र अध्यक्ष÷उपाध्यक्षहरुको कुल मतभार दुई हजार ८०८ रहेको छ ।
राष्ट्रियसभा निर्वाचनमा कर्णाली प्रदेशमा सबैभन्दा बढी मत नेकपा (माओवादी केन्द्र)सँग छ । माओवादी केन्द्रका स्थानीय तहमा प्रमुख÷उपप्रमुख गरी ५२ र प्रदेशसभामा १२ सदस्य छन् । माओवादीबाट स्थानीय तह जितेका मतदाताहरुको मतभार ९३६ र प्रदेशसभा सदस्यको मतभार ५७६ गरी एकहजार ५१२ मत छ ।
नेकपा (एमाले) का स्थानीय तहका प्रमुख÷उपप्रमुख गरी ४५ र प्रदेशसभा सदस्य १३ जना छन् । जसमा स्थानीय तहमा एमालेको ८१० र प्रदेशसभा सदस्यबाट ६२४ मत हुन आउँछ । यो भनेको एमालेको कूल एकहजार ४३४ मत हो ।
नेपाली काङ्ग्रेससंग स्थानीय तहका प्रमुख÷उपप्रमुखको ४० र प्रदेशसभा सदस्यको छ रहेको छ । यस हिसाबले प्रमुख÷उपप्रमुखको मतभार ७२० तथा प्रदेशसभा सदस्यको २८८ गरी कूल एक हजार आठ मत छ । एमाले विभाजनपछि बनेको नेकपा (एकिकृत समाजवादी) मा स्थानीय तहका प्रमुख÷उपप्रमुख गरी १३ र प्रदेशसभामा तीनजना सदस्य छन् ।
उनीहरुको स्थानीय तहको मतभार २३४ र प्रदेशसभा सदस्यको मतभार १४४ गरी एकीकृत समाजवादीको कूल मत ३७८ रहेको छ । राप्रपाको एक जना प्रदेशसभा सदस्य भएकाले उसको मतभार ४८ मात्र छ ।
सत्ता साझेदार दल जीत हुनेमा ढुक्क
आसन्न माघ १२ गते हुने राष्ट्रियसभा सदस्यको निर्वाचनमा कर्णालीमा सत्ता साझेदार दल जित हुनेमा ढुक्क देखिएको छ ।
राष्ट्रियसभा सदस्यको निर्वाचनमा मतदान गर्नका लागि प्रतिपक्षी दल नेकपा एमालेसँग प्रदेशसभा सदस्य र स्थानीय तहका प्रमुख÷उपप्रमुखहरु गरेर एकहजार ४३४ मत छ । राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टी नेपालसँग मात्र ४८ मत छ ।
त्यस्तै, सत्ता साझेदार दल मध्य नेकपा (माओवादी केन्द्र)को प्रदेशसभा सदस्य र स्थानीय तहका प्रमुख÷उपप्रमुखहरु गरेर एकहजार ५१२, काँगे्रसको एक हजार आठ र नेकपा (एकीकृत समाजवादी)को ३७८ मत रहेको छ । गठबन्धन भित्रका तीनै दलको मत जोड्दा दुई हजार ८९८ हुन्छ ।
नेकपा एमाले भन्दा करिब शतप्रतिशत मत बढी भएकोले सत्ता गठबन्धन दलको जीत सुनिश्चित रहेको कर्णाली प्रदेशका मुख्यमन्त्री जीवनबहादुर शाहीले बताउनुभयो । प्रतिद्वन्द्वीलाई कमजोर ठान्न नहुँदै प्रतिक्रिया दिँदै मुख्यमन्त्री शाहीले जीत सुनिश्चितका लागि सत्ता गठबन्धन दलका मतदाताहरुलाई इमान्दारिताका साथ निर्वाचनमा मतदान गर्न आग्रह गर्नुभयो ।
