असोज १४ गते । जुम्लाका ६ वटा गाउँपालिका साक्षर घोषणा गरिएका छन् । जुम्लाको हिमा गाउँपालिका, चन्दननाथ नगरपालिका, सिंजा गाउँपालिका, कनकासुन्दरी गाउँपालिका र पातारासी गाउँपालिका साक्षर घोषणा गरिएका हुन् ।
सोमवार तातोपानी गाउँपालिका घोषणा सँगै जिल्लाका ६ वटा पालिका घोषणा भएका हुन् । गाउँपालिकाले आयोजना गरेको कार्यक्रममा सुर्खेत जुम्ला उच्च अदालत ईजलास जुम्लाका मुख्य न्यायधीस गोकर्ण डाँगीले गाउँपालिका साक्षरता घोषणा गर्नुभयो । गाउँपालिका अध्यक्ष नन्दप्रसाद चौलागाईको अध्यक्षतामा संचालित कार्यक्रममा मुख्य न्यायधीस डाँगी, न्यायधीस कैलास गुरुङ, प्रमुख जिल्ला अधिकारी रामबहादुर शाही, शिक्षा विकास तथा समन्वय ईकाई प्रमुख रमेश मल्ल सहित शिक्षा क्षेत्रका अगुवा, शिक्षक विद्यार्थी, संचारिकर्मी सहित सरोकारवाला निकायको सहभागितामा कार्यक्रम सम्पन्न भएको छ । गाउँपालिकाले गरेको सर्भे तथा विभिन्न सुचकका आधारमा ९५.७७ प्रतिशत मानिसहरु साक्षर भएका छन् । साक्षरता घोषणामा प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत तिर्थ कठायतले प्रस्तुत गर्नुभएको प्रतिवेदनमा १५ देखी ६० बर्ष उमेरका सवै पालिकावासीलाई साक्षरताको अवसर प्रदान गरि साक्षरता घोषणा गरिएको छ । उहाँका अनुसार सवै वडामा गणक पठाई तथ्यांक संकलन गरिएको थियो ।
यसैगरी तातोपानी गाउँपालिकामा ९७.७७ प्रतिशत सहित कनकासुन्दरी गाउँपालिकामा ९७ प्रतिशत, हिमा गाउँपालिकामा ९६ प्रतिशत, सिंजामा ९६.५ प्रतिशत, चन्दननाथ नगरपालिकाका ९८.९१ प्रतिशत र पातारासीमा ९५.२४ प्रतिशत नागरिक साक्षर सहित पालिका घोषणा गरिएका छन् ।
जिल्लाको कनकासुन्दरी गाउँपालिका र चन्दननाथ नगरपालिकालाई कर्णाली प्रदेशका सामाजिक विकासमन्त्री घनश्याम भण्डारीले साक्षर नगर घोषणा गर्नुभएको छ । मन्त्री भण्डारीले शुक्रबार प्रतिबद्धता पत्रमा हस्ताक्षर गरेरै कनकासुन्दरीलाई घोषणा गर्नभएको छ । यस्तै पातारासी गाउँपालिका कर्णाली प्रदेशसभा सदस्य देवेन्द्रबहादुर शाहीले साक्षर पालिका घोषणा गर्नुभएको छ । हिमा गाउँपालिकालाई कर्णाली प्रदेशका जलस्रोत तथा उर्जा विकासमन्त्री बिजया बुढा र सिंजा गाउँपालिकालाई अध्यक्ष पूर्णप्रसाद धितालले साक्षर घोषणा गर्नु भएको छ ।
साक्षर घोषणमा तोकिएका १२ सूचकहरूमध्ये ५० प्रतिशत सूचक पूरा भए साक्षर गाउँपालिका घोषणा गर्न मिल्ने प्रावधानअनुसार धमाधम स्थानीय तह साक्षर घोषणा भइरहेका छन् । कनकासुन्दरी गाउँपालिका शिक्षा शाखा प्रमुख जीवन रोकायाले कुल १३ हजार ६ सय २५ जनसंख्या रहेको गाउँपालिकामा ९७ प्रतिशत नागरिक साक्षर रहेको जानकारी दिनुभयो ।
यता पातारासी गाउँपालिका शिक्षा युवा तथा खेलकुद शाखा प्रमुख अविराज उपाध्यायले १५ देखि ६० वर्षसम्मका १० हजार ४२ जनसंख्या मध्ये ९५.२४ प्रतिशत नागरिक साक्षर भएको जानकारी दिनुभयो ।
चन्दनाथ नगरपालिका शिक्षा शाखा प्रमुख खडानन्द चौलागाईले कुल २१ हजार ३६ जनसंख्या रहेको नगरपालिकामा ९८ प्रतिशत नागरिक साक्षर रहेको बताए। उनका अनुसार गत साउन महिनामा १५ देखि ६० वर्षमुनिको जनसंख्यालाई सर्वेक्षण गर्दा सामान्य लेखपढ गर्न नजान्ने ३ सय ८० जनामात्रै भेटिएका थिए। उनीहरूलाई साक्षर बनाएसँगै नगरपालिका साक्षर घोषणायोग्य मानिएको हो ।
जुम्लाको सिंजा गाउँपालिकाले कुल जनसंख्याको ९६ प्रतिशत नागरिक साक्षर भइसकेको देखाएको छ । शिक्षा शाखा प्रमुख शंकर धितालले जनगणनाअनुसार साक्षरता दर ६८ प्रतिशत भए पनि वडागत रूपमा संकलन गरिएको तथ्यांकले साक्षर गाउँपालिका घोषणायोग्य देखिएपछि गाउँपालिका नै साक्षर घोषणा गर्न संभव भएको बताउनुभयो ।
सिंजामा हस्ताक्षर गर्न सक्ने, सामान्य लेखपढ गर्न सक्ने, मोबाइल तथा क्यालकुलेटर चलाउन सक्ने, आफ्ना भावना व्यक्त गर्न सक्ने जस्ता सूचकहरू पूरा भएपछि पालिका साक्षर घोषणा गरिएको अध्यक्ष पूर्णप्रसाद धितालले बताउनु भयो । जिल्लाको हिमा गाउँपालिको कुल जनसंख्या १२ हजार ८ सय ४ रहेकोमा १२ हजार २ सय २५ जना साक्षर छन्। हिमाका १ देखि ७ वडासम्म ९५.७२ प्रतिशत जनसंख्या साक्षर रहेको र मात्र ४.२८ प्रतिशत निरक्षर छन् । गाउँपालिका अध्यक्ष लक्ष्मणबहादुर शाहीले शिक्षक, सामाजिक परिचालक र कर्मचारीहरू साक्षर नागरिकको तथ्यांक संकलनका लागि गाउककबस्तीमै पुगेका जानकारी दिनुभयो ।
तिला र गुठिचौर वाँकी :
जिल्लाका ६ गाउँपालिका साक्षर घोषणा भएपछि तिला र गुठिचौर गाउँपालिका साक्षर घोषणाका लागि तयार गरिरहेका छन् । जिल्लाको गुठिचौर गाउँपालिका अध्यक्ष दानबहादुर बुढाले साक्षरपालिका घोषणका लागि प्रथामिकता दिईरहेको बताउनुभयो । तिला गाउँपालिका अध्यक्ष मोतिलाल रोकाया अनुसार तिला गाउँपालिका पनि साक्षर घोषणा गाउँपालिकाका लागि तयारी भईरहेको जानकारी दिनुभयो । जिल्लाको तिला र गुठिचौर घोषणा पछि जिल्ला घोषणाका लागि तयारी गरिने जिल्ला समन्वय समितिका समन्वय प्रमुख गौरीनन्द आचार्यले जानकारी दिनुभयो ।